Wynajem (dzierżawa) nieruchomości, a nielegalne gromadzenie odpadów
Osoby będące właścicielami hal magazynowych, placów oraz innych miejsc, gdzie można składować przedmioty i substancję, często decydują się na ich wydzierżawienie czy oddanie w najem. Niestety doświadczenia ostatnich lat pokazują, że wiele z tych osób padło ofiarą tzw. nielegalnego gromadzenia odpadów. Najemcy bądź dzierżawcy często zatają prawdziwy powód zawarcia umowy, a gdy już dojdzie do transportu odpadów na wynajęty/wydzierżawiony teren, znikają bez śladu.
Praktyka pokazuje, że prowadzone przez organy ścigania postępowania związane z nielegalnym gromadzeniem odpadów są bardzo czasochłonne.
W ramach dzisiejszego artykułu omówione zostaną kroki, jakie właściciele nieruchomości mogą podjąć na etapie zawierania umowy najmu lub dzierżawy oraz po tym jak odpady zostaną na ich nieruchomość nielegalnie zwiezione.
I. Kroki do podjęcia przed zawarciem umowy.
Pomiotami, które najczęściej biorą udział w zorganizowanej grupie przestępczej zajmującej się nielegalnym transportem oraz składowaniem odpadów są spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w których funkcję prezesa spółki pełni przypadkowa osoba.
Zawierając umowę najmu lub dzierżawy z spółką z ograniczoną odpowiedzialnością warto zapoznać się z wpisami widniejącymi w Krajowym Rejestrze Sądowym (https://ekrs.ms.gov.pl/web/wyszukiwarka-krs/strona-glowna/index.html), na podstawie których można ustalić, jak długo spółka funkcjonuje na rynku, czym się zajmuje, kto i jak długo zasiada w jej organach.
Warto również sprawdzić czy osoby pełniące funkcję członków zarządu zasiadały już wcześniej w organach innych spółek.
Niezwodnym środkiem jest również sprawdzenie swojego potencjalnego kontrahenta w wyszukiwarce google. Brak wpisów, opinii czy strony internetowej danego pomiotu, powinno wzbudzić naszą czujność.
Jeżeli zatem po skorzystaniu z opisanych powyżej możliwości, ustalimy, żespółka, z którą mamy zawrzeć umowę dopiero co powstała, osoby wchodzące w skład jej organów nie widniały wcześniej w Krajowym Rejestrze Sądowym, a spółka ta nie posiada żadnych opinii czy śladów prowadzonej przez nią działalności w Internecie, to powinniśmy nabrać podejrzeń co do tego, z kim zamierzamy zawrzeć umowę.
Opisane powyżej środki z pewnością nie wyczerpują wszystkich możliwości sprawdzenia kontrahenta, ale z pewnością powinny zostać podjęte jako pierwsze. Dokonane w oparciu o nie ustalenia, mogą zmobilizować do dalszego szukania informacji na temat podmiotu, któremu planujemy wynająć czy wydzierżawić nieruchomość.
II. Co zrobić jeżeli jednak trafimy na nieuczciwego kontrahenta?
Co zrobić w sytuacji, w której okazało się, że zawarliśmy umowę z nieuczciwym kontrahentem, który pozostawił na naszej nieruchomości odpady? Przede wszystkim sprawę powinniśmy zgłosić jak najszybciej do prokuratury, celem zainicjowania postępowania karnego. Należy wziąć pod uwagę, że ewentualne podejrzenia mogą paść w pierwszej kolejności na właściciela nieruchomości, dlatego najlepiej od razu współpracować z organami ściągania.
Nie można jednak zapominać, że postępowanie karne nie jest jedynym, jakie będzie się toczyć w związku z nielegalnym składowaniem odpadów.
Organy administracji na podstawie art. 26 ustawy o odpadach[1] zobowiązane są ustalić posiadacza odpadów oraz zobowiązać go do niezwłocznego usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania.
Koszt wykonania obowiązku nałożonego na posiadacza odpadów przez organy administracji publicznej sięgać może nawet kilku milionów złotych.
Kim jest posiadacz odpadów? Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o odpadach, pod pojęciem posiadacza odpadów rozumie się wytwórcę odpadów lub osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej będące w posiadaniu odpadów. Co jednak istotne, domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości.
Przepisy nie są zatem przychylne dla właścicieli nieruchomości i przewidują, że to oni muszą w pierwszej kolejności wykazać w toku postępowania prowadzonego przez organy administracji, że nie są posiadaczami opadów. Jeżeli tego nie uczynią, to właśnie na właściciela nieruchomości zostanie w toku postepowania administracyjnego nałożony obowiązek usunięcia odpadów.
W postępowaniu administracyjnym warto przedłożyć dokumentację związaną z zawartą z kontrahentem umową najmu lub dzierżawy, dlatego zalecanym jest, aby sporządzona została ona w formie pisemnej.
III. Obowiązek usunięcia odpadów przez organ.
Samo wykazanie w postępowaniu administracyjnym, że właściciel nieruchomości nie jest posiadaczem odpadów, nie rozwiązuje niestety wszystkich problemów. Ustalenia posiadacza odpadów jest niejednokrotnie dla organów administracji trudne, a czasami wręcz niemożliwie. Postępowania administracyjne, tak jak i karne mogą toczyć się latami.
Warto dlatego pamiętać o obowiązującym od ponad roku artykule 26a ustawy o odpadach, zgodnie z którym w przypadku, gdy ze względu na zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub środowiska konieczne jest niezwłoczne usunięcie odpadów, właściwy organ podejmuje działania polegające na usunięciu odpadów i gospodarowaniu nimi.
Z przytoczonego powyżej przepisu wynika, że w razie istnienia zagrożenia dla życia, zdrowia lub środowiska, to organy administracji powinny w pierwszej kolejności, niezwłocznie usunąć odpady z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania.
Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów sytuacja właściciela nieruchomości, na którą zostały zwiezione nielegalne odpady nie jest już beznadziejna.
Jeżeli niniejszy artykuł Cię zainteresował, zapraszam do subskrypcji naszego newslettera, aby być na bieżąco z publikowanymi postami.
[1] Ustawa z dnia 14 grudnia 2013 r. o odpadach (Dz.U. z 2016 r., poz. 1987, zwana dalej ustawą o odpadach).
"Prawo. Współpraca. Wsparcie.
Te trzy słowa przyświecają naszej codziennej pracy."
JKP.legal - Kancelaria prawna Katowice | Polityka prywatności | Realizacja: Proper Media
e-mail:
ul. Marii Skłodowskiej Curie 22/33
40-058 Katowice